Begroot vs Realisatie
Lasten

begroot
€ 34.016
realisatie
€ 33.244
afwijking
€ 772 2%

Begroot vs Realisatie
Baten

begroot
€ 19.437
realisatie
€ 19.437
afwijking
€ 0 0%

2.11.1 Beheer.onderh.openbare ruimte

Wat hebben wij bereikt?

Strategische doelen
Het instandhouden van een aantrekkelijke, hele en veilige leefomgeving.

Tactische doelen
In de begroting 2017 - 2020 zijn onderstaande tactische doelstellingen en ambities opgenomen. Voor het programma "Beheer openbare ruimte" zijn dat:

  • Het beheren en instandhouden van een aantrekkelijke, hele en veilige leefomgeving.
  • Het inwinnen, registreren en beschikbaar stellen van gegevens over de openbare ruimte.
  • Het beheren en instandhouden van het gemeentelijk vastgoed voor een aantrekkelijke woonomgeving.

Beheer Openbare Ruimte

Met betrekking tot de doelen en ambities op strategische en tactische niveau zijn verschillende resultaten bereikt, waaronder:

  1. Basistaken
  • Vanaf 2015 heeft een structurele bezuiniging van ruim € 0,5 miljoen plaats gevonden. Het heeft in 2017 niet geleidt tot calamiteiten omdat wij veel hebben ondervangen door tijdige inspecties, keuzes en ad-hoc werk. Echter laten de inspecties een achteruitgang in kwaliteit zien betreffende de onderhoudstoestand van de wegen en civiele objecten.

- In 2017 is een lichtelijke daling (5%) te zien van de aantal meldingen t.o.v. 2016. De meldingen zijn een indicator van de beleving en waardering van bewoners die zij geven aan de openbare ruimten. Ook zijn de weersomstandigheden van dat jaar goed te herleiden in de hoeveelheid meldingen per kapitaalgoed. De lichtelijke daling van de meldingen in 2017 heeft te maken met minder verstopte kolken. Er waren namelijk minder piekregenbuien (korte intensieve regenbuien) zichtbaar dan in 2016. Toch zijn de aantal meldingen respectievelijk hoog wanneer je de vergelijking van voorgaande jaren erbij neemt. Dat heeft te maken met het achterstallig onderhoud aan de wegen, verharding, groen en bomen.
- Het resultaat van de stadspeiling 2017 is gedaald met 0.1 naar 6.1 t.o.v. 2015 (6.2). De stadspeiling is een indicator van de beleving en waardering van bewoners die zij geven aan de openbare ruimten. De grootste daling, met (meer dan) 0,1 zijn; onderhoud aan perken en plantsoenen, straten, paden en trottoirs, schoonhouden (onkruid, rommel) en afvalinzameling. Op bijna alle fronten is de indicator gedaald. Dit ondanks dat het onderhoud gedaan is volgens vastgesteld beeldkwaliteit. De daling is te verklaren aan de opeenvolgende taakstellingen en bezuinigingen die op het beheer en onderhoud van de openbare ruimte doorgevoerd zijn.

  • De uitstroom, doorstroom en bereikbaarheid bij calamiteiten in de stad is verbeterd door het  dynamisch verkeersmanagement wat in gebruik is genomen en door verkeersregelinstallaties te verwijderen en/of te vernieuwen. Hiermee leveren we een bijdrage aan de strategische doel van programma 9 Verkeer en bereikbaarheid: ‘het realiseren van een verkeersveilige en bereikbare stad en regio’.
  • Er zijn een aantal onderhouds)contracten opgesteld en aanbesteed om aan de strategische doel te voldoen van dit programma . Er is nadrukkelijk aandacht geschonken aan efficiëntie, effectiviteit, innovatie, C2C doelstellingen, meldingenbeheer, SROI (Social Return On Investment) en milieueisen. Zo zijn de 4 maasveren aanbesteed om passanten te vervoeren, de exploitatie van milieustation is ingegaan, het onderhoud aan de bomen is opnieuw aanbesteed. Als tweede van Nederland is het onderhoudscontract, gebaseerd op resultaten, waarbij binnen 5 jaar de achterstand is weggenomen. Ook is het onderhoud van het openbaar groen, reiniging kolken en onkruidbeheersing op de verharding als een meerjarig integraal werkpakket aanbesteed. Tot slot is eind 2017 is de AVOI (Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur) vastgesteld. Deze vervangt de oude overeenkomsten met betrekking tot nuts- en telecomwerkzaamheden (kabels en leidingen) in de openbare ruimte. De AVOI geeft uniformiteit, een eerlijkere verlegregeling en gelijkwaardigheid tussen de verschillende partijen.

- Overige bereikte punten volgens zijn conform de begroting. Zie hiervoor paragraaf 2.11.3 Wat hebben we ervoor gedaan.

2. Planvormingen
- Het klimaat speelt steeds een grotere rol in de openbare ruimte. We merken dat het steeds harder en intensiever regent. Daarnaast is de stad gemiddeld 5 graden warmer dan het buitengebied. Hieraan is aandacht besteed in het oppakken van integrale kleine lokale projecten vanuit de aanpak ‘groen voor grijs’, waarbij verharding doelgericht wordt vervangen door openbaar groen.
- Na jaren van voorbereiding is begin 2017 de Deregulering van de kapverordening vastgesteld en in werking getreden. Eind 2017 is een aanvang gemaakt met een evaluatie van deze nieuwe kapverordening, om het bestuur over de werking te informeren.
- Al jaren ontwikkelt er een ziekte onder de kastanjebomen wat deze bomen onbetrouwbaar maakt. Er is een vervangingsplan voor zieke kastanjebomen in uitvoering gebracht om de veiligheid te borgen.
- Het grootschalige ‘vervangingsprogramma openbare verlichting’ is technisch opgeleverd. Waarbij 17.000 armaturen vervangen/ omgebouwd zijn en 1.800 lichtmasten zijn vervangen. Dit levert energiebesparing op van 31 %.
- Voor het onderhouden van civiele elementen en wegen is een meerjarenplanning en vastgesteld. Dit om efficiëntie, duurzaamheid, innovatie, structuur en vermindering van de achterstallige onderhoud te behalen. Zodat op een veilige manier van het wegennet gebruikte kan worden.
- In 2017 is in samenwerking met o.a. de brandweer een plan opgesteld voor structureel onderhoud blusvoorzieningen waardoor meerjarig budget is toegekend. Het onderhoud aan de blusvoorzieningen was namelijk al jaren minimaal en de veiligheid kon niet worden gegarandeerd. Hiermee worden ook overschrijdingen en ad-hoc werkzaamheden weggenomen.
- Is de subsidie ‘stimuleringsregeling afkoppelen hemelwater’ van kracht. De evaluatie is in voorbereiding.
- De proef ‘omgekeerd inzamelen’ is voor de tweede jaar ingegaan. Ten behoeve van het terugdringen van de hoeveelheid restafval per inwoner, voor een optimale scheiding van papier, metaal, drinkpakken en restafval. Er is vooral aandacht geschonken aan het optimaliseren van de beoogde scheiding. Het uiteindelijke resultaat sluit aan bij de C2C doelstellingen.

Buurt- en wijkgericht werken

  • In 2017 is een start gemaakt met de uitvoering van projecten (groot en klein) voortkomend uit buurt- en wijkgericht werken. d4 maasveren aanbesteed om passanten te vervoeren  betekend dat de wensen van groepen burgers die mee willen denken in oplossingen gezamenlijk worden uitgewerkt tot projecten. Deze manier van werken raagt bij aan het woongenot van onze inwoners waar dan ook wederkerigheid van bewoners tegenover staat.
  • Als vervolgstap in het Stadsdeelontwikkelingsplan Blerick hebben de gemeente en de woningcorporaties Antares en Woonwenz in 2016 een aanpakdocument ondertekend. Dit Stadsdeelontwikkelingsplan Blerick is in 2017 op uitvoeringsniveau uitgerold middels twee pilots;
  • in het complex Meidoornstraat zijn samen met bewoners naar de openbare ruimte gekeken;
  • de renovatie Molenbossen wordt de openbare ruimte integraal aangepakt in samenwerking met de bewoners en de woningcorporatie. Dit vanuit duurzaamheidsprincipes (toepassing C2C ambitieweb).

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Monitoring openbare ruimte

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Beoogd wordt een meting van de beeldkwaliteit van de openbare ruimte door medewerkers van gemeente en inwoners. De waardes geven uitdrukking geven aan de gemiddelde kwaliteit. De ontwikkeling van deze monitoring en indicator blijkt complex en is daardoor nog niet afgerond.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Het aantal meldingen wateroverlast in een jaar

666,00

327,00

300,00

300,00

300,00

300,00

Betreft een combinatie van het aantal meldingen over wateroverlast en verstopping van kolken (met wateroverlast tot gevolg). De hoeveelheid meldingen komen boven de begroting uit vanwege een langdurige natte periode. In 2017 was er minder spraken van incidenteel piekbuien zoals in 2016 het geval was.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Veroudering en slijtage (riool)stelsel

4,20

2,50

2,50

2,40

2,40

Index geeft een beeld van het tempo van het verouderings- en slijtage proces van riolen. De af- en toename van de waardes geeft respectievelijk een beeld van de af- en toename van veroudering en slijtage.In 2016 een incidenteel flink hogere index. De gekozen onderhoudsmethode had een optimale verhouding tussen kosten en levensduur, maar bleek wel een negatieve invloed te hebben op de index.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Hoeveelheid restafval, mate van hergebruik (kilogram restafval per inwoner per jaar)

154,00

151,00

130,00

110,00

90,00

70,00

Hoeveelheid restafval (kilogram restafval per inwoner per jaar). Basis hiervoor vormt het Materiaalbeleidsplan 2015 - 2020.Met de beoogde invoering van het project Omgekeerde afvalinzameling (OAI) in 2017 was voor 2017 een resultaat voorspeld volgens begroting. Het is niet gerealiseerd door de uitgestelde invoering.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Afvalscheiding door burgers

70,00

69,00

73,00

76,00

79,00

82,00

De mate waarin burgers hun afval scheiden wordt gekwantificeerd in procenten en is medebepalend voor de kosten van de afvalstoffenheffing. Basis hiervoor vormt het Materiaalbeleidsplan 2015 - 2020.De ontwikkeling in de invoering van het scheiden van afval gaat minder snel dan verwacht. Hierdoor is de realisatie van deze indicator in 2017 nagenoeg gebleven aan 2016 en lager dan begroot.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Service herbruikbare materialen (mate van tevredenheid burger)

70,00

69,00

70,00

70,00

70,00

70,00

Basis voor deze indicator vormt het Materiaalbeleidsplan 2015-2020. Beoogd wordt de inwoners jaarlijks uitdrukking (percentage) te laten geven aan de tevredenheid over de afvalinzameling. Er is in 2016 en in 2017 een proef onder 525 huishoudens in hoog- en laagbouw uitgevoerd waarbij vooral de service op herbruikbare materialen is getoetst. Gemiddeld was 70% tevreden en 30% had twijfels. Deze waardering wordt de komende jaren als referentie aangehouden voor deze indicator.

Wat hebben wij daarvoor gedaan?

Beheer Openbare Ruimte

  • We anticiperen op wettelijke veranderingen, maatschappelijke behoeftes en op technologische ontwikkelingen, waardoor we onze taken en werkzaamheden tijdig (bij) kunnen sturen, om efficiënt en effectief resultaten en doelstellingen te realiseren.
  • De openbare ruimte hebben we schoon, heel en veilig gehouden door beheer en onderhoud. Ook hebben we regie gehouden op de totale openbare ruimte, waaronder de kabels en leidingen en het milieustation.
  • De teams Beheer Openbare Ruimte en Service Openbare Ruimte monitoren (zoals inventariseren en inspecteren) dagelijks de ontwikkelingen en veranderingen in de openbare ruimte. De medewerkers van de gemeente zijn belangrijke ogen en oren om deze ontwikkelingen en veranderingen waar te nemen. Zij hebben structureel contact te hebben met inwoners, bedrijven, bestuur, andere overheden en collega’s en komen zo dichter bij de bewoners wat begrip over en weer geeft. Ook geeft het ons een betere gebiedskennis die meegenomen wordt in de uitvoeringsplannen.
  • Deze integrale aanpak vindt plaats vanuit eigenaarschap, verantwoordelijkheid en vakmanschap. Hiermee streven we stap voor stap naar een hoger rapportcijfer (stadspeiling) voor de beleving / waardering van de kwaliteit van de openbare ruimte en stimuleren we zelfwerkzaamheid bij inwoners.
  • Ook in 2017 is door vele medewerkers adequaat invulling gegeven aan verschillende bereikbaarheidsdiensten, in het kader van calamiteiten in de openbare ruimte, weekendreiniging, gladheidsbestrijding en hoogwatermaatregelen.
  • We hebben een bijdrage geleverd aan het realiseren van beleidsprogramma’s, zoals de ‘nota Groen en Water’, waarbij 3 door de Raad gekozen uitgangspunten met behulp van interne samenwerking worden uitgewerkt.
  • Vanuit de exploitatie GRP hebben we uitvoering gegeven aan de aan de gemeentelijke afval- hemel en grondwatertaken volgens de doelstellingen in het GRP. Door de uitvoering van watertaken is het systeem naar de toekomst toe verbeterd, mede daardoor is op enkele locaties is de kans op wateroverlast verkleind en zijn emissies naar oppervlaktewater verlaagd. Daarnaast is er aangehaakt is op klimaatadaptatie volgens beleidsnota Groen en Water.
  • We hebben een grote inventarisatie gedaan naar de huidige staat van de gemeentelijke bewegwijzering. Dit om meer zicht te hebben wat we hebben en de infrastructuur veilig te houden.
  • Wij hebben projecten gerealiseerd in co-productie, participatie en zelfwerkzaamheid. Zo hebben we in het kader van buurt en wijkgericht werken een betere afstemming bereikt tussen intern betrokkenen, waardoor de wensen van burgers beter worden gekanaliseerd en makkelijker te vormen zijn tot projecten waarbij burgers en gemeenten samenwerken. Naast buurt- en wijkgericht werken hebben we ook onze eigen vervangingsbehoefte wat voortkomt uit inventarisaties of uit meldingen van bewoners. Vooral op het gebied van het openbaar groen, verkeerszaken en afvalinzameling zijn er tal locaties opgepakt samen met inwoners en zo invulling gegeven aan onderhoud, vervanging en renovatie.

Wat heeft het gekost?

Beheer.onderh.openbare ruimte

bedragen x €1.000

Begroting na wijziging 2017

Rekening
2017

%

Verschil

Baten

19.437

19.437

100%

Lasten

34.016

33.244

98%

772

Saldo baten en lasten

-14.579

-13.807

95%

772

Onttrekkingen aan reserves (baten)

1.318

982

75%

-336

Toevoegingen aan reserves (lasten)

175

-175

Saldo verrekening met reserves

1.318

808

61%

-510

Totaal resultaat collegeproduct: Beheer.onderh.openbare ruimte

-13.261

-13.000

98%

262

Toelichting 2017

Beheer openbare ruimte

Saldo baten en lasten

Het saldo bevat de volgende opvallende verschillen ten opzichte van de begroting:

  • Er is een positief resultaat behaald aan de inkomstenkant met betrekking tot het kapitaalgoed riolering. De positieve economische groei heeft een effect op hogere inkomsten rioolheffing van grootverbruikers. Daarentegen waren de werkzaamheden voor reiniging en inspectie van het riool in 2017 minder omvangrijk dan vooraf ingeschat. Per saldo heeft dit weinig effect op de baten en lasten omdat het verschil binnen de gesloten financiering van riolering naar de egalisatievoorziening GRP is gestort.
  • Er is een positief resultaat behaald op buurt- en wijkgericht werken (€ 222.000,-).  In 2017 startte we met buurt- en wijkgericht werken. Het afstemmen met bewoners en de voorbereiding van projecten vergt meer tijd, waardoor (deels) de uitvoering ervan niet in 2017 gerealiseerd is.
  • In de Vorap was een nadelige prognose van € 0,2 miljoen voor het onderhoud verkeer afgegeven. Vanaf de begroting 2015 is een specifieke taakstelling doorgevoerd op het onderhoudsbudget verkeer, oplopend naar € 240.000 vanaf 2017. Vervolgens is bij de Finrap besloten om een naheffing van energielasten te onttrekken uit de reserve Openbare Verlichting. Op het einde van het jaar is er echter een éénmalige grote onvoorziene teruggaaf van teveel betaalde energieheffing over meerdere jaren ontvangen (zie eerste punt). Dit heeft ertoe geleid dat het onderhoudsbudget verkeer incidenteel met een positief resultaat van € 0,3 miljoen afsluit.
  • In de Vorap was een nadelige prognose (€150.000,-) voor het onderhoud aan de bluswatervoorziening aangegeven. De wettelijke taak voor onderhoud bluswatervoorziening blijft namelijk bij de gemeente blijft en was geen budget aan toegekend (hiervoor is inmiddels vanaf 2018 structureel budget toegekend, zie RV 2018-10). Door het beperken van correctief onderhoud in 2017, incidentele teruggaven van energielasten alsmede als gevolg van een verrekening van de kosten voor brandkranen met voorgaande boekjaren, is uiteindelijk een positief resultaat van € 0,1 miljoen bereikt.
  • De inkomsten bij begraven blijven achter wat een nadelige prognose gaf van €0,05 miljoen. Er zijn € 125.000 minder inkomsten (nieuwe begravingen en verlengingen van grafrechten). Er is € 25.000 meer uitgegeven aan onderhoud begraafplaatsen. Kortom begraven kostte € 150.000 extra t.o.v. de begroting en werd opgevangen in het totale product Service Openbare Ruimte.
  • De kosten voor afval zijn dit jaar circa € 0,2 miljoen lager uitgevallen. Dit komt omdat het project Omgekeerd Afvalinzamelen pas in 2018 ten uitvoer zal worden gebracht. In 2017 zijn daarom slechts beperkt kosten gemaakt voor onderhoud en automatisering van containermanagement. Ook is hierdoor minder uitgegeven aan communicatiekosten. Echter door uitstel van het project zijn er wel meer kosten gemaakt voor verbranding van restafval en het verwerken van grof huishoudelijk afval. Ook zijn minder inkomsten ontvangen, met name omdat de opbrengsten voor plastic lager zijn doordat er minder is ingezameld, er hogere afkeur is bij hoogbouw en ook de prijzen zijn gedaald.
  • In de Vorap werd een nadelige prognose afgegeven van € 0.2 miljoen vanwege het achterstallig onderhoud aan wegen en civiele objecten (bruggen, trappen etc.). Deze prognose is niet uitgekomen omdat de raad besloot akkoord te gaan met een structurele budget € 1.1 miljoen mits er een meerjarenplan opgesteld wordt. Hieraan is een start gemaakt in 2017.  Uiteindelijk is er een positief resultaat ontstaan van € 0,15 miljoen, wat  deels te maken heeft met het toegekende budget voor het onderhoud op Trade Port Noord (TPN) wat niet geheel is uitgevoerd en een ander deel is te verklaren door het niet kunnen uitvoeren van enkele projecten. We hebben namelijk te maken met een lange voorbereidingstijd en seizoensgebonden werk.
  • Het onderhoud van groen heeft een positief resultaat van € 0,165 miljoen. Dat heeft te maken met het niet kunnen uitvoeren van twee projecten i.v.m. de voorbereidingstijd en het plantseizoen. Ook de uitvoering van het nieuwe bomenonderhoudscontract heeft tot vertraging geleid dat in de komende jaren ingehaald dient te worden. Het bomenonderhoudscontract is nieuw; het is het tweede onderhoudscontract gebaseerd op resultaten. De opstartfase, interne afstemming en de afstemming met de aannemers  vergde meer tijd, waardoor de uitvoering uitliep.
  • Een deel van het verschil wordt veroorzaakt door loonkosten. Hierover wordt een toelichting opgenomen in de paragraaf bedrijfsvoering.

Saldo verrekening met reserves:
Vanuit de verplichting om de opbrengsten afvalstoffenheffing volledig te besteden aan uitvoering van de wettelijke taak, wordt het verschil aan baten en lasten geëgaliseerd via de reserve afvalstoffenheffing. Gezien de toegelichte verschillen onder baten en lasten is er € 126.000 minder onttrokken aan de egalisatiereserve afvalstoffenheffing.
Zoals toegelicht bij de baten en lasten, heeft de incidentele teruggave van energiebelasting geleid tot een storting van € 175.000 in plaats van een onttrekking van € 262.000 in de egalisatiereserve Openbare Verlichting.

Producten binnen het programma

Beheer. onderh. openbare ruimte

begroot
€ 34.016
realisatie
€ 33.244
afwijking
€ 772 -2%
begroot
€ 19.437
realisatie
€ 19.437
afwijking
€ 0 0%

Beheer. onderh. gem. vastgoed

begroot
€ 1.580
realisatie
€ 1.292
afwijking
€ 287 -18%
begroot
€ 1.814
realisatie
€ 2.010
afwijking
€ -195 -10%

Geo-informatie

begroot
€ 905
realisatie
€ 888
afwijking
€ 17 -2%
begroot
€ 0
realisatie
€ 23
afwijking
€ -23 -100%