Op de vier genoemde onderdelen hebben we het volgende gedaan:
- Van onderwijs naar werk
In het kader van de aanpak Jeugdwerkloosheid is en wordt er intensief samengewerkt met gemeenten, onderwijspartijen en UWV: Baanwijs. Baanwijs is een netwerkorganisatie in de regio Noord-Limburg tussen gemeenten, UWV, onderwijspartijen VSO (voortgezet speciaal onderwijs), PrO (praktijkonderwijs), ROC (regionaal opleidingscentrum) en AOC (agrarisch opleidingscentrum). De ambitie van Baanwijs is dat alle kwetsbare jongeren in de regio Noord Limburg naar vervolgonderwijs gaan, een werkplek, een passende dagbesteding hebben en behouden of in een toeleidingstraject zitten.
Het convenant Baanwijs is afgesloten voor de periode juli 2015 tot juli 2017. Medio 2017 is daarom een evaluatie uitgevoerd. Deelnemende scholen, gemeenten en UWV hebben op beleids-, management-, en uitvoeringsniveau kunnen aangeven wat de ervaringen zijn met Baanwijs en hebben een advies kunnen geven voor de toekomst hoe de brug van school naar werk in de regio Noord Limburg moet worden georganiseerd en uitgevoerd.
De belangrijkste conclusies uit de evaluatie zijn:
- werken naar vermogen is leidend
- persoonlijk leerlingenoverleg op school en warme overdracht naar gemeente is van belang
- samenwerken in het netwerk van kwetsbare jongeren
- houd de jongeren tijdens overgangsmomenten (van school naar werk) in beeld.
Eind 2016 is er een onderzoek gestart (met behulp van financiering van ZonMW. de hoofdvraag van het onderzoek was: Wat werkt effectief in het begeleiden van kwetsbare jongeren van school naar werk? Het onderzoek is in samenwerking met Berenschot uitgevoerd.
De uitkomsten van dit onderzoek zijn opgenomen in de handreiking ‘kwetsbare jongeren van school naar werk, de zeven succesfactoren’. De handreiking is onder andere opgesteld voor gemeenten en andere organisaties in Nederland voor het begeleiden van kwetsbare jongeren naar de arbeidsmarkt. De resultaten van dit onderzoek zijn eerder met de raad gedeeld (RIB nummer 17-059).
De uitkomsten van dit onderzoek zijn in een werkconferentie met betrokken partijen gedeeld. De uitkomsten worden meegenomen in het nieuw op te stellen convenant Baanwijs en zijn opgenomen in de actieagenda welke wordt uitgevoerd door zowel onderwijs als overheid.
Kwetsbare jongeren vinden we niet alleen bij het VSO, PrO en entreeonderwijs. Ook in het reguliere onderwijs treffen we jongeren aan die extra ondersteuning nodig hebben om mee te kunnen doen in onze maatschappij. Voor deze jongeren, tot 23 jaar, is er een actietafel opgezet. Hiervoor is de samenwerking opgezocht met een gedragswerker, Citaverde College, Gilde Opleidingen, RMC en het werkplein. Ook de ervaringen van Baanwijs worden ingebracht in het team. Om thuiszitten te voorkomen worden zij pro-actief begeleid naar werk of een andere zinvolle dagbesteding.
- Van werk naar werk
In de ideale situatie gaan werknemers die werkloos dreigen te raken over van de ene naar de andere baan. In de fase tussen werkloosheidsdreiging en het ontslag is er van alles mogelijk om een overgang van werk naar werk te stimuleren.
Het Werkgeversservicepunt (WSP) heeft aandacht voor de overgang van werk naar werk. Het WSP voert als brede HR-gesprekspartner gesprekken met werkgevers, waar de strategische personeelsplanning en het HR-beleid ook onderdeel van uitmaken.
- Van uitkering naar werk
In alle 35 arbeidsmarktregio’s waarin Nederland is ingedeeld, zijn Werkbedrijven ontstaan. Dit is een bestuurlijk samenwerkingsverband van sociale partners, gemeenten en UWV. Het bestuur van het Werkbedrijf Noord-Limburg is op 22 oktober 2015 aangesteld (door middel van het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst). Het Werkbedrijf is een bestuurlijk netwerk dat de centrale spil vormt bij de arbeidsbemiddeling voor de doelgroep Banenafspraak uit het Sociaal Akkoord.
Het Werkbedrijf regio Noord-Limburg kiest voor een bredere opdracht en biedt dienstverlening aan alle werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt. De primaire focus ligt bij de meest kwetsbare doelgroepen.
Bij de Banenafspraak hebben het rijk en sociale partners afgesproken om tot 2026 125.000 extra banen te creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Hiervan worden 100.000 banen gecreëerd in de marktsector en 25.000 banen in de overheidssector. Dit zijn landelijke aantallen, er zijn geen doelstellingen per arbeidsmarktregio aangegeven. Het UWV publiceert op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Werkkamer sinds het derde kwartaal van 2015 een regionale trendrapportage banenafspraak. De rapportage die onlangs is verschenen, geeft de stand van zaken weer van eind derde kwartaal 2017. Het is een indicatie van de voortgang per arbeidsmarktregio. In Noord Limburg zijn 1.044 banen in de markt, 34 bij de overheid en 792 banen via uitzendcontracten/detacheringen gecreëerd. In totaal gaat het om 1.870 banen.
Het is de bedoeling dat de inwoners die onder de Participatiewet vallen een reguliere baan vinden, zo nodig met ondersteuning (bijvoorbeeld loonkostensubsidie). Vanuit het Werkplein zijn in het afgelopen jaar werkzoekenden begeleid richting de arbeidsmarkt.
Zo is het Aanvalsplan Venlo Werkt gepresenteerd. Binnen het Aanvalsplan staat het werken naar vermogen centraal. De kennis en kunde van werkzoekenden willen we direct bij hun aanmelding op een gestructureerde en methodisch verantwoorde wijze in beeld krijgen. Daarmee zijn we beter dan nu in staat in staat om met de werkzoekende gerichte vervolgstappen te ondernemen. Eind 2017 is een aanbesteding opgestart om een diagnose-instrument aan te schaffen. Het is de bedoeling om dit instrument nog in het eerste kwartaal van 2018 operationeel te hebben.
Ook zijn er meerdere projecten, die naast de begeleiding, er voor zorgen dat werkzoekenden makkelijker een baan vinden. Voor deze projecten worden zo veel mogelijk derde geldstromen ingezet zoals scholingsvouchers of ESF-middelen. Voorbeelden van deze projecten zijn werkgeversvragen via het WSP (zoals Bauhaus, ABC, Beej Benders, VDL et cetera). Daarnaast zijn er diverse (leer-werk)projecten gestart zoals het logistiek paspoort waar werkzoekenden opgeleid worden om als logistiek medewerker aan het werk te gaan. In de schilderbranche is een ander project gestart in samenwerking met VOS Company en Kloosterdorp Steyl. Deelnemers worden via het project opgeleid tot erkend schilder. Ze krijgen op deze manier werkervaring én hebben zicht op een baan. Tijdens het project ontvangen deelnemers een salaris en wordt hen op de werkvloer alles over het schildersvak bijgebracht.
We maken al enkele jaren gebruik van het scholingsfonds van de provincie. Dit is een subsidieregeling waarmee we uitkeringsgerechtigden (van gemeente en UWV) een vakgerichte opleiding kunnen bieden die nodig is voor een baan. In 2017 zijn 17 scholingsvouchers ingezet voor een totaalbedrag van ruim € 22.000. In 2017 konden de laatste vouchers van de 2e tranche ingezet worden. Eind 2017 is een nieuwe subsidieaanvraag ingediend voor een 3e tranche scholingsvouchers.
In 2017 zijn in 215 statushouders begeleid door coaches van het werkplein. Dit heeft in 67 gevallen geleid tot beëindiging van de uitkering. 36 statushouders zijn parttime aan het werk. In veel gevallen combineren zij werk met het volgen van inburgeringslessen.
De gemeente heeft Social Return on Investment (SROI) als beleidsuitgangspunt bij de inkoop van werken, diensten en leveringen. Ook wordt bij het verstrekken van subsidies een sociale paragraaf opgenomen in de subsidiebeschikking. Bij elke organisatie waar we inkopen of subsidie verstrekken wordt beoordeeld of we mensen kunnen plaatsen of een werkervaringsplek kunnen bieden. In 2017 hebben we 21 werkzoekenden een reguliere baan kunnen bieden, zijn 79 werkzoekenden gestart op een werkervaringsplaats en zijn er 2 leerlingwerkplekken bijgekomen. Het doel van de werkervaringsplaatsen is dat de deelnemer het CV met recente werkervaring kan invullen en daardoor een grotere kans heeft op betaald werk. Op dit moment stroomt ongeveer een derde deel van de deelnemers op een werkervaringsplaats uit naar een betaalde baan en blijft daardoor minimaal 1 jaar of langer uitkeringsonafhankelijk.
Belangrijke organisaties waar werkzoekenden geplaatst zijn, zijn de bibliotheek waar werkzoekenden de functie van gastvrouw/gastheer vervullen en iemand werkzaam is in de ICTen SV Blerick, VCH Blerick, Wieler en skate omgeving Herungerberg, SC Irene, SV Velden, Venlose Boys en VVV-03 waar diverse werkzoekenden werkzaamheden verrichten in het kader van facilitair en onderhoud. Ook bij Medipoint en Proteion zijn werkzoekenden in het kader van SROI werkzaam.
- Werkgeversdienstverlening
In 2015 is het Werkgeversservicepunt Noord-Limburg van start gegaan en deze is daarmee de uitvoerende netwerkorganisatie waarin de zeven Noord-Limburgse gemeenten, UWV en de 3 Noord-Limburgse Sw-organisaties INTOS, NLW en WAA samenwerken. Partijen richten zich op het gezamenlijk professionaliseren van de werkgeversdienstverlening waarbij de vraag van de ondernemers centraal staat. De besluiten van het bestuur van het Werkbedrijf gelden als (beleidsmatig) kader voor de partijen die aangesloten zijn bij het Werkgeversservicepunt regio Noord-Limburg (WSP).
De resultaten van het WSP in 2017 zijn als volgt:
Uit de cijfers blijkt dat de contacten met de werkgevers ongeveer gelijk zijn aan de verwachting. Het aantal vacatures dat het WSP heeft behandeld is fors hoger en dat heeft ook geleid dor een hoger aantal vervulde vacatures.
Om de ambities te realiseren wordt er ingezet op de volgende activiteiten:
- Accountmanagement
- Verbinding van accountmanagement en werkzoekendendienstverlening
- Transparantie arbeidsmarkt
- Marketing en communicatie
- Competentieontwikkeling accountmanagers
- Aansturing WSP team
Het WSP in Noord-Limburg is met het opstellen van een jaarplan en het formuleren van gezamenlijke ambities een voorloper in Nederland.
Een belangrijk onderwerp dat niet direct past binnen een van deze vier deelgebieden is de ontwikkeling van de WAA. De omvorming van WAA van een multi MKB-bedrijf ( ingezet in 2104) naar een sociaal, duurzaam -detacheringsbedrijf is nagenoeg afgerond. Dit betekent dat de eigen activiteiten van de WAA inmiddels vrijwel allen vervreemd zijn, deels aan de gemeenten, deels aan het bedrijfsleven.
Met de overdracht van activiteiten zijn ook de SW-medewerkers meegegaan. WSW-medewerkers met een loonwaarde van 40% of meer, hebben een passende werkplek in het reguliere bedrijfsleven of bij de overheid. Medewerkers met een lagere loonwaarde werken in of vanuit het Huis van de Wijk (KanDoen). Voor deze laatste groep zijn wij als gemeente vanaf 1 januari 2018 verantwoordelijk. De verwachting is dat medio 2018 iedereen een plek heeft in de wijk.
Deze koers is dus inmiddels vrijwel volledig doorlopen. De financiële effecten worden inmiddels ook steeds duidelijker. Het bedrijfsresultaat van de WAA Groep is de laatste jaren aanzienlijk verbeterd, maar doordat de rijksoverheid de (voor de WAA en gemeenten niet-beïnvloedbaar) de rijksbijdrage verder afbouwt, daalt het tekort van de WAA als geheel niet in dezelfde mate. De financiële uitdaging blijft daarmee onverminderd aanwezig.
Onder andere als gevolg van het aangescherpte beleid, het gewogen inboeken van incidentele baten, meevallers op de frictiekosten-reserveringen, het prudente kostenverlagingsbeleid vanuit de WAA en de verbeterde bedrijfsresultaten, verwachten we dat de gemeentelijke bijdrage aan de WAA voor 2018 verlaagd zal kunnen worden ten opzichte van de oorspronkelijke begroting.
Als volgende stap wordt onderzocht of en hoe we de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en Participatiewet (Pw) binnen de gemeentelijke organisatie kunnen organiseren. Daarmee anticiperen we op de veranderingen die het Rijk richting Wsw inmiddels heeft doorgevoerd (op slot gezet voor nieuwe instroom, afbouw van subsidie voor zittende werknemers). Deze volgende zet is vertaald in het project WerkOntwikkelBedrijf Venlo. De bedoeling is dat dit project een Businessplan oplevert dat inzicht geeft in hoe de samenvoegde organisatie vorm en inhoud kan krijgen en financieel bestendig de toekomst in kan gaan.
